Over en in de zes gemeenten van de Mijnstreek zijn al vele bibliotheken volgeschreven, en talloze (kilo)meters onaangeroerd archiefmateriaal in binnen- en buitenland wacht nog op ontsluiting en bestudering. Hieronder willen wij jou een kort overzicht bezorgen van de belangrijkste bibliotheken en archieven die aanwezig zijn in en over de Mijnstreek. Uiteraard zijn er nog veel meer kleinere collecties aanwezig: denk maar aan privébibliotheken, bibliotheken van erfgoedverenigingen, de archieven van Het Belang van Limburg en TVL, gemeentearchieven, OCMW-archieven, particuliere en familiearchieven, archieven van heemkundige kringen en lokale musea, schoolarchieven, archieven van kerkfabrieken…
Ontbreken volgens jou bepaalde bibliotheken of archieven in het overzicht? Of zie je ergens een fout? Laat het ons dan zeker weten!
Archieven
Het Rijksarchief te Hasselt is enerzijds de bewaarplaats van een belangrijk aandeel van de archieven van de in Limburg gevestigde overheden. Anderzijds kunnen ook de archieven van particuliere personen, families, verenigingen en bedrijven bewaard worden in het Rijksarchief. Interessant om te weten is dat in het Rijksarchief een groot deel van de archieven van de Limburgse mijnen en van diverse belangenorganisaties die in dat kader werkzaam waren, bewaart.
Het Rijksarchief herbergt o.m. de personeelsdossiers van de mijnen. Tot de oud-mijnwerker in kwestie 70 jaar wordt, worden de dossiers bewaard bij LRM. Daarna verhuizen de dossiers naar het Rijksarchief. Enkel betrokkenen zelf of familieleden kunnen die personeelsdossiers inkijken. Pas als de documenten ouder dan 100 jaar zijn, kan iedereen ze inzien.
In 2009 werd de website demogen.arch.be gerealiseerd, waarop meer dan 1250 digitale afbeeldingen van glasnegatieven en historische foto’s van de beginperiode van de steenkoolindustrie in de Limburgse Kempen zijn te bekijken.
Het Rijksarchief bewaart ook videobanden van de Kempense Steenkoolmijnen uit de jaren ‘70 en ‘80, te weten: video’s van de mijnontginning, voetbalmatchen en feesten.
Erfgoedcel Mijn-Erfgoed beschikt in haar handbibliotheek over alle publicaties waarin de inventaris van het archief van de maatschappelijke zetel en centrale directie van de N.V. Kempense Steenkolenmijnen is opgenomen, de inventarissen van de afzonderlijke zetels en de inventaris van de ‘Federation des Charbonnages de Belgique’.
Rijksarchief te Hasselt
Bampslaan 4
3500 Hasselt
Telefoon: 011 22 17 66
Fax: 011 23 40 46
E-mail: rijksarchief.hasselt@arch.be
Tijden het Ancien Régime (de periode vóór 1794) behoorde wat we vandaag de Mijnstreek tot het Prinsbisdom Luik. Om een overzicht te bieden van de beschikbare bronnen en hun onderzoeksperspectieven heeft het Rijksarchief te Luik in 2012 een bronnenboek gepubliceerd over de overheidsinstellingen van het prinsdom Luik (980-1794). De publicatie is sinds juli 2014 ook beschikbaar als e-book.
Rijksarchief te Luik
Rue du Chéra 79
4000 Luik
Telefoon :04 252 03 93
Fax: 04 229 33 50E-mail: archives.liege@arch.be
Het archief van de VRT is onder andere in het bezit van een deel van de archieven van de NV Kempische Steenkoolmijnen.
VRT-archief
Auguste Reyerslaan 52
1043 Brussel
Telefoon: 02 741 31 11
Het Mijnmuseum in Beringen bewaart het plannenarchief, het fotoarchief en het algemeen archief van de NV Mijnen.
Mijnmuseum Beringen
Koolmijnlaan 201
3582 Beringen
Telefoon: 011 45 30 25
E-mail: info@mijnmuseum.be
Familiekunde Vlaanderen vzw is een door de Vlaamse Overheid erkende cultureel-erfgoedorganisatie die actief is op het vlak van familiegeschiedenis en familiaal erfgoed. Vele vrijwilligers zetten zich in om het onderzoek naar familiegeschiedenis te faciliteren.
Familiekunde Vlaanderen – Limburg
Buurthuis ’t Kliniekske
Noordlaan 6 B-b01
3600 Genk
Bibliotheken
Klik op de gemeenten voor meer informatie over de gemeentelijke bibliotheken van As, Beringen, Genk, Heusden-Zolder, Houthalen-Helchteren en Maasmechelen.
De “Aquabrowser Limburg” bevat de catalogi van nagenoeg alle Limburgse bibliotheken, en is te raadplegen via limburg.bibliotheek.be.
In de “Centrale catalogus provinciale diensten Limburg” kun je zoeken naar publicaties uit de collecties van diverse provinciale diensten:
de Centrale Administratieve Bibliotheek van het Provinciehuis
het Documentatiecentrum Cultureel Erfgoed
het Documentatiecentrum Provinciaal Natuurcentrum
De erfgoedcollectie van de Bibliotheek Hasselt Limburg is ondergebracht in het “HIP Limburg” (Historisch Informatiepunt Limburg). Vanuit erfgoedoogpunt is de collectie van HIP Limburg bijzonder interessant. De collectie wil een zo volledig mogelijk overzicht bieden van alles wat er over Limburg is uitgegeven, wat door Limburgers is gepubliceerd en wat in Limburg tot stand is gekomen. De verzameling omvat oude kranten, tijdschriften, boeken en brochures, prenten, prentbriefkaarten, kiespamfletten, kiezerslijsten en documentatiemappen over bekende Limburgers. De collectie bevat ook tal van interessante documenten over de Mijnstreek.
Bibliotheek Hasselt Limburg
Martelarenlaan 17
3500 Hasselt
Website: http://bhl.hasselt.be/hiplimburg
Het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed herbergt een documentatiecentrum, waarin iedereen het cultureel erfgoed van de provincie kan leren kennen. Erfgoed bestuderen en documenteren is immers het begin van behoud, beheer en ontsluiting van erfgoed.
Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed
Universiteitslaan 1
3500 Hasselt
Telefoon: 011 23 75 75
E-mail: pcce@limburg.be
Website: www.pcce.be